بافر یا ضربه گیر آسانسور چیست؟ بررسی انواع آن

ضربه گیر یکی از اجزاء ایمنی آسانسور است که در حفظ جان افراد نقش مهمی ایفا می کند. محل نصب و راه اندازی این قطعه حیاتی در پایین ترین بخش چاه آسانسور و در بخش مرکزی، زیر اتاقک و وزنه تعادل است. این محصول با اصطلاحات دیگری مانند بافر نیز شناخته می شود. سکوی بتنی که در بخش پایین چاهک قرار دارد مکان نصب این قطعه کاربردی و ضروری است و ارتفاعی برابر با 50 سانتی متر دارد. از وظایف اصلی قطعه مورد نظر، پیشگیری از اصابت کابین به ته چاهک، حفظ جان مسافران، سازه ساختمان و تجهیزات آسانسور است. در این مقاله تصمیم داریم به صورت تخصصی در حیطه این قطعه کاربردی سخن بگوییم.

چگونگی عملکرد ضربه گیر یا بافر آسانسور

بافر جزء آخرین تجهیزات ایمنی آسانسور محسوب می شود و در مواقعی که حرکت آسانسور به طرف پایین بیش از حد مجاز است، از حوادث پیش رو پیشگیری میکند. از اهداف مهم این قطعه می توان به جلوگیری از سقوط و شدت ضربه به کابین اشاره کرد. وقتی آسانسور به صورت غیر منتظره با افزایش سرعت و سقوط روبرو می شود، بافر انرژی را جذب می کند. در مرحله بعد نیز شتاب آسانسور را کاهش می دهد.

در صورت وقوع حوادثی که منجر به سقوط یا افتادن اتاقک می شود، ضربه گر به عنوان وسیله ایمنی، ذخیره سازی انرژی و کاهش نیروهای ناشی از سقوط را بر عهده می گیرد. با اینکه سقوط آسانسور جزء اتفاقات متداول در بکارگیری آسانسور محسوب نمی شود، با این حال باید تجهیزات ایمنی لازم برای پیشگیری از حوادث وجود داشته باشد.

انواع ضربه گیرآسانسور

ضربه گیر آسانسور در دو نمونه، جمع کننده (انباشت) انرژی و مستهلک کننده(اتلاف) انرژی تولید و به فروش میرسد. جنس بافرها با توجه به کارکرد و ماهیت ضربه گیر متفاوت است که در این بخش تصمیم داریم آنها را بررسی کنیم.

بررسی ضربه گیر جمع کننده انرژی (AT)

بافر انباشت انرژی را جهت مدیریت انرژی در شرایط اضطراری و سقوط آسانسور بکار می برند. محصول مورد نظر از فنرهای فلزی یا پلاستیکی(پلی اورتان نرم یا سخت) مقاوم برای جذب انرژی ساخته می شود و کارکرد مکانیکی ساده ای دارد. این ضربه گیر برای حرکت برگشتی و بدون برگشت جهت مدیریت سرعت های 1 و 1.6 متر بر ثانیه کاربرد دارد.

تعداد فنرهایی که برای انباشت انرژی در این نوع ضربه گیر بکار می رود، معمولا چهار عدد است. توان مکانیکی این نمونه بافرها معمولا کمتر از سایرین بوده و استفاده از آنها نیز کاهش یافته است. از ویژگی های ضربه گیرهای ذخیره کننده انرژی می توان، جذب و کنترل انرژی، کارکرد عالی در شرایط اضطراری، سازگاری با آسانسورهای مختلف، بازگشت انرژی و کاهش ضربه را بیان کرد.

بررسی ضربه گیر مستهلک کننده انرژی (DT)

ضربه گیرهای دیگری که برای پیشگیری از حوادث و سقوط آسانسور کاربرد دارند، با نام مستهلک کننده(اتلاف انرژی) شناخته می شوند. این نمونه برای شتاب های بالاتر از یک متر بر ثانیه بکار می رود و اغلب با استفاده از تابلو فرمان کنترل سرعت آن انجام می شود. بافرهای اتلاف کننده انرژی غالبا دارای سیستم هیدرولیکی هستند و از لحاظ کیفیت در سطح مطلوبی قرار دارند. مهار ضربه اتاقک در این نمونه به وسیله مدارها و روغن هیدرولیکی انجام می شود. آنها قادرند وزن بیشتر از 2000 کیلوگرم و سرعت 1.6 متر بر ثانیه را پشتیبانی کنند.

با توجه به نام این نمونه می توان حدس زد این ضربه گیرها، انرژی را به صورت گرما در موقع حرکت آسانسور دفع می کنند و در طول تحرک اتاقک، انرژی را به صورت اتوماتیک تنظیم می کنند. جالب است بدانید این بافر را می توانید برای سرعت های متنوع بکار بگیرید. برخی از ضربه گیرهای فنری را نیز می توان جزء این نمونه به شمار آورد که باعث برگشت انرژی جذب شده به کابین می شوند.

نکاتی مهم پیرامون ضربه گیرهای آسانسور و نصب آنها

نصب ضربه گیر آسانسور جزء امور تخصصی به شمار می آید که برای راه اندازی و بهره برداری ایده آل از این محصول باید یکسری پارامتر را مد نظر قرار دهید. در این بخش تصمیم داریم پیرامون این نکات مهم سخن بگوییم.

• نصب این قطعه کاربردی باید در روی سکوی بتنی مخصوص کف چاهک انجام شود تا جان مسافران، سازه و تجهیزات آسانسور در امنیت کامل باشد.
• در صورتی که در پی کارایی مطلوب و ایمنی ایده آل در آسانسور هستید، بافر هیدرولیکی گزینه بهتری برای آسانسور شماست.
• از آنجا که یکی از نیازهای ضروری ضربه گیرهای هیدرولیکی، روغن است و امکان کاهش آن وجود دارد؛ لذا باید به صورت دوره ای بررسی و شارژ شود.
• سکوی انتهای چاهک برای قرار دادن بافر، می تواند در جنس هایی مانند بتن یا به صورت پرتابل باشد.
• بافرهای فنری برای سرعت های کمتر و بافر هیدرولیکی جهت کنترل شتاب های بالاتر از 1.6 m/s کاربرد دارند.
• استاندارد تولید این قطعه باید مطابق با EM81 اروپا باشد تا کیفیت و دوام کافی را برای خریدار به نمایش بگذارد.
• بررسی تجهیزات ایمنی آسانسور باید توسط متخصص هرشش ماه یکبار به صورت کاملا تخصصی انجام شود.
• برچسب اطلاعات بافر که شامل اطلاعاتی مانند جنس، روغن بکار رفته، کشور سازنده، بالاترین سرعت و غیره است را به طور کامل بررسی کنید.

کلام آخر

بافر جزء تجهیزات مهم در فراهم کردن امنیت مسافران، محافظت از ساختمان و دیگر قطعات آسانسور است. محل نصب آن در قسمت انتهایی چاهک آسانسور روی سکویی با ارتفاع مشخص است. این قطعه با جنس ها و کارکرد متنوع تولید و به فروش میرسد. بافرهای جمع کننده و دفع کننده انرژی از رایج ترین نمونه های ضربه گیرهای آسانسور هستند. نوع جمع کننده اغلب فنری و در جنس های، فلز مقاوم و پلی اورتان بوده که دوام بالایی دارند. این محصول قادر است در شرایط اضطراری از حوادث پیشگیری کند.

از دیگر نمونه های ضربه گیرهای مدرن و کاربردی که قیمت بالاتری نسبت به بافرهای ذخیره ساز انرژی دارند، می توان به مستهلک کننده انرژی اشاره کرد. بافرهای هیدرولیکی در این طبقه بندی جای دارند و کیفیت و قیمت بالایی دارند. در نصب این قطعه باید به پارامترهایی مانند مکان نصب صحیح، بررسی دوره ای، اطلاعات قطعه و غیره دقت کنید.